گروه جنگ نرم مشرق- بیبیسی در گزارشی نسبت به اشتباهات تاریخی فیلم سینمایی 300-2 که با زیرعنوان ظهور یک امپراتوری، دو هفته قبل اکران شده است، واکنش نشان داد.
در این گزارش آمده است: قسمت دوم
فیلم سینمایی ۳۰۰ که ماجراهای آن فصل دیگری از نبرد جنگجویان اسپارت در برابر
حملات سپاه خشایارشا پادشاه هخامنشی است دو هفته پیش روی پرده آمد. قسمت اول این
فیلم که از نظر پرداخت تصویری شمایی نیمه انیمیشن دارد، در سال ۲۰۰۶ اکران شد و ایرانیها
به خاطر آنچه تحریف وقایع تاریخی و توهین به فرهنگ ایران باستان میدانستند به شدت
از آن فیلم انتقاد کردند. اما قسمت دوم این فیلم با عنوان ۳۰۰: ظهور یک امپراتوری تا چه حد به حقایق تاریخی وفادار است؟ پل
کارتلج پروفسور فرهنگ یونانی در دانشگاه کمبریج چند اشتباه تاریخی این فیلم را
برمیشمارد.
این گزارش آورده است: ایراد اول در عنوان فیلم است. عنوان فیلم "۳۰۰: ظهور یک امپراتوری" است. اما منظور ظهور و قدرتگیری کدام امپراتوری است؟ اگر منظور"امپراتوری آتنی" است باید گفت که این امپراتوری حداقل دو سال پس از حوادثی که فیلم روی آن تمرکز دارد یعنی نبردهای دریایی آرتمیسیوم و سالامیس که هر دوی آنها در سال ۴۸۰ قبل از میلاد روی دادند، به مرور شکل گرفت.
این گزارش ادامه میدهد: داستان فیلم با پرتاب یک تیر اعجابآمیز که هیچ حقیقت تاریخی ندارد آغاز میشود. این تیر را یک قهرمان آتنی به نام تمیستوکل در جریان نبرد ماراتون در حومه شهر آتن در سال ۴۹۰ قبل از میلاد از کمان خود رها میکند و در کمال شگفتی داریوش بزرگ، پادشاه ایران را میکشد.
در ادامه آمده است: در کنار او، خشایارشا پسر و جانشین وی ایستاده است. هر چند داریوش پادشاه ایران این کارزار نظامی را علیه یونان شروع کرد که در ماراتون با مقاومت روبرو شده و شکست خورد، ولی نه او و نه پسرش خشایارشا هیچکدام در این نبرد حاضر نبودند.
این گزارش آورده است: فیلم از صحنه نبرد ماراتون که در آن سپاه ایران شکست خورد و از نظر تاریخی میتوان آن را دلیل حمله بعدی سپاه ایران در دوران خشایارشا برای گرفتن انتقام از آن شکست قلمداد کرد، یکباره به ده سال بعد خیز برمیدارد و حرکت ناوگان دریایی سپاه ایران به سوی قلمرو یونان را نشان میدهد. فرماندهی این ناوگان با یک زن یونانی است، آرتمیس، ملکه هالیکارناس که امروزه بودروم نامیده میشود. طبق اسناد و نوشتههای هرودوت اندیشمند یونانی و مورخ جنگهای ایران و یونان که در همین دوران میزیسته، آرتمیس یک شخصیت واقعی است. او یک ملکه یونانی بود که در نبرد سالامیس در اردوی ایرانیها میجنگید. ولی او فرمانده ناوگان دریایی ایرانیها نبود. اسناد نشان میدهد که از حدود ۶۰۰ کشتی که در آن نبرد شرکت داشتند ملکه آرتمیس فقط چند کشتی در اختیار سپاه ایران قرار داده بود.
گزارش ادامه می دهد: در ضمن طوری تصویر شده که گویا سپاه یونان در این نبرد شکست خورد در صورتی که در عالم واقعیت در این نبرد هیچیک از دو طرف نتوانستند به پیروزی برسند.
این گزارش آورده است: اما مهمترین نکته غلط تاریخی که در عین حال قرار است اوج حماسی این داستان باشد، مقطعی است که سپاه یونان به فرماندهی تمیستوکل برای پیروزی در نبرد سالامیس به کمک نیروی دریایی قدرتمند اسپارت نیاز پیدا میکند و ناوگان دریایی اسپارت به فرماندهی یک ملکه یونانی دیگر، گورگو (بیوه لئونیداس که قهرمان بخش اول فیلم ۳۰۰ بود)، درست سر به زنگاه از راه میرسد.
این گزارش در پایان آورده است: اما در عالم واقعیت اسپارت در آن نبرد دریایی فقط ۱۶ کشتی در اختیار ناوگان دریایی یونان قرار داده بود که مجموع آن حدود ۴۰۰ فروند بود. و درست مثل کمک آرتمیس به سپاه ایران، حضور اسپارت و کشتیهای آنان در این نبرد و سرانجام آن که یک پیروزی قاطع و بیچون و چرا برای یونانیها بود تاثیر چندانی نداشت.